II. Antik Sanat
III. Antik Sanatın Değişik Türleri
IV. Antik Sanatın Özellikleri
V. Meşhur Antik Sanatçılar
VI. Antik Sanatın Görülebileceği Bölgeler
VII. Antik Sanatın Kıymetini Iyi mi Anlayabiliriz?
VIII. Antik Sanatın Korunması
IX. Antik Sanatın Önemi
Tipik Sorular
Antet | Özellikler |
---|---|
Antik sanat |
|
Sanatsal evrim |
|
Uygarlık |
|
Geriye bakmak |
|
Görsel sanatlar |
|
II. Antik Sanat
Antik sanatın zamanı, Neolitik dönemde insan uygarlığının başlangıcından MS 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun çöküşüne kadar 5.000 yılı aşkın bir periyodu kapsar. Bu zaman zarfında, sanat dünyanın dört bir tarafındaki birçok değişik kültürde gelişti ve her biri kendine has sanat içerikli geleneklere sahipti.
Antik sanatın en eski örneklerinden bazıları, insanların sıradan heykeller ve resimler yaratmaya başladığı Neolitik dönemden gelir. Bu sanat eserleri çoğu zaman dini amaçlar için kullanılırdı ve çoğunlukla hayvanları yahut öteki naturel nesneleri tasvir ederdi.
Uygarlıklar daha kompleks hale geldikçe, sanatları da karmaşıklaştı. Örnek olarak, antik Yakın Şark’da Sümerler, Babilliler ve Mısırlılar, anıtsal heykeller, kompleks mozaikler ve güzel resimler de dahil olmak suretiyle hayattaki en etkisinde bırakan sanat eserlerinden kimilerini yarattılar.
Antik Yunan’da sanat, güzellik ve incelik açısından yeni zirvelere ulaştı. Yunan heykeltıraşlar, Milo Venüsü ve Parthenon heykelleri de dahil olmak suretiyle tarihin en meşhur sanat eserlerinden kimilerini yarattılar. Yunan ressamlar ek olarak realist figürleri ve manzaraları tasvir etmede de başarılıydılar.
Antik Roma’da sanat hem Yunan bununla birlikte Etrüsk geleneklerinden etkilenmiştir. Romalı heykeltıraşlar, Apollo Belvedere ve Laocoon ve Oğlanları benzer biçimde büyük ölçekli sanat eserleri yaratırken, Romalı ressamlar realist portreler ve günlük hayat sahneleri üretmiştir.
MS 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun çöküşü antik dünyanın sonunu getirdi; sadece bu zamanda gelişen sanat içerikli gelenekler Orta Asır’da ve ondan sonra sanatı etkilemeye devam etti.
III. Antik Sanatın Değişik Türleri
Antik sanat, kullanılan malzemelere, uygulanan tekniklere ve tasvir edilen mevzuya nazaran muhtelif türlere ayrılabilir. En yaygın antik sanat türlerinden bazıları şunlardır:
- Heykel
- Tablo
- Mimarlık
- Çömlekçilik
- Mücevher
- Tekstil
- Müzik aletleri
- Maskeler
- Silahlar
Bu sanat türlerinin her birinin kendine has bir zamanı ve gelişimi vardır ve bizlere onu üreten kültürler hakkındaki oldukça şey anlatabilir. Örnek olarak, antik Mısır’dan gelen heykeller çoğu zaman tanrıları ve tanrıçaları tasvir ederken, antik Yunan’dan gelen heykeller çoğu zaman sporcuları ve filozofları tasvir eder. Benzer halde, antik Çin’den gelen resimler çoğu zaman manzaraları ve dini sahneleri tasvir ederken, antik Roma’dan gelen resimler çoğu zaman savaşları ve siyasal vakaları tasvir eder.
Antik sanatın değişik türleri, zamanla sanat içerikli stillerin evrimini kovuşturmak için de kullanılabilir. Örnek olarak, antik Mısır’dan gelen en eski heykeller tipik olarak oldukça stilize ve soyutken, daha sonraki heykeller daha realist ve doğalcı hale gelir. Benzer halde, antik Yunanistan’dan gelen en eski resimler tipik olarak oldukça düz ve iki boyutluyken, daha sonraki resimler daha 3d ve anlatım edici hale gelir.
Antik sanatın değişik türleri bizlere geçmişe büyüleyici bir görüş açısı sunar ve bu tarz şeyleri üreten kültürleri anlamamıza destek olabilir. Bunlar akademisyenler ve tarihçiler için kıymetli bir kaynaktır ve her yaştan insan tarafınca da beğenilebilir.
IV. Antik Sanatın Özellikleri
Antik sanat çoğu zaman sembolizmin kullanması, tabiat yaşamına odaklanması ve zanaatkarlığa verdiği önemle karakterize edilir.
Sembolizm, dini inançları, sosyal değerleri ve politik mesajları iletmek için kullanıldığı için antik sanatın mühim bir parçasıydı. Örnek olarak, Mısır piramitleri firavunun gücünün ve otoritesinin sembolleriydi, tanrıların Yunan heykelleri ise güzellik ve mükemmellik ideallerinin temsilleriydi.
Organik dünya hem de antik sanatçılar için ortak bir esin kaynağıydı. Eserlerinde çoğunlukla hayvanları, bitkileri ve manzaraları tasvir ettiler. Bu imgeler hikayeler bahsetmek, dini inançları iletmek yahut yalnız naturel dünyanın güzelliğini kutlamak için kullanılabilirdi.
En son, antik sanat çoğu zaman zanaatkarlığa meydana getirdiği vurgu ile karakterize edilirdi. Sanatçılar işleriyle büyük gurur duyarlardı ve hem güzel bununla birlikte işlevsel nesneler yaratmak için saatler harcarlardı. Detaylara yayınlanan bu dikkat, günümüzde seyircileri etkilemeye geçindiren antik sanatın hayatta kalan eserlerinde açıkça görülmektedir.
V. Meşhur Antik Sanatçılar
Aşağıda en meşhur antik sanatçılardan bazılarının sıralaması yer almıştır:
Mısırlılar: Akhenaten, Nefertiti, Tutankhamun ve Hatshepsut
Yunanca: Apelles, Phidias, Praxiteles ve Polykleitos
Romalı: Apollodorus, Bernini, Caravaggio ve Michelangelo
Hintli: Ajanta Mağaraları, Khajuraho Tapınakları ve Tac Mahal
Çince: Bada Shanren, Guan Daosheng ve Qi Baishi
Japonca: Hokusai, Hiroshige ve Katsushika
Afrika: Aksumite Dikilitaşları, Nok Pişmiş Toprakları ve Benin Bronzları
Amerikan: Chaco Kanyonu, Cahokia ve Teotihuacan
Bunlar antik çağlarda yaşamış birçok kabiliyetli sanatçının yalnız birkaç örneğidir. Eserleri sanat ve kültür üstünde derin bir tesir yaratmıştır ve mirasları günümüzde sanatçılara esin vermeye devam etmektedir.
VI. Antik Sanatın Görülebileceği Bölgeler
Dünyada antik sanat eserlerini görebileceğiniz birçok yer vardır. En meşhur antik sanat koleksiyonlarından bazıları Avrupa’daki müzelerde bulunabilir, mesela Paris’teki Louvre, Londra’daki British Museum ve Roma’daki Vatikan Müzeleri. Öteki büyük antik sanat koleksiyonları ise ABD Birleşik Devletleri’ndeki müzelerde bulunabilir, mesela New York City’deki Metropolitan Sanat Müzesi, Boston’daki Güzel Sanatlar Müzesi ve Los Angeles’taki Getty Müzesi. Müzelere ayrıca, antik sanatı yerinde görebileceğiniz birçok antik kalıntı ve arkeolojik alan da vardır. En meşhur antik kalıntılardan bazıları Atina’daki Akropolis, Roma’daki Kolezyum ve Chichen Itza’daki Maya kalıntılarıdır.
VII. Antik Sanatın Kıymetini Iyi mi Anlayabiliriz?
Antik sanatı takdir etmenin birçok yolu vardır. İşte birkaç ipucu:
-
Süre ayırın. Antik sanat eserleri çoğu zaman karmaşıktır ve sembollerle doludur, bu nedenle onlara bakarken vakit ayırmanız önemlidir. Muayyen bir yapıt üstünde durmaktan yahut ona birden fazla defa geri dönmekten korkmayın.
-
Sanat hakkındaki okuyunuz. Antik sanat hakkındaki daha çok informasyon edinmenize destek olacak kitaplar, makaleler ve internet sayfaları benzer biçimde birçok kaynak mevcuttur. Sanat hakkındaki okumak, zamanı bağlamını anlamanıza ve sanat içerikli niteliklerini takdir etmenize destek olabilir.
-
Müzeleri ve galerileri ziyaret edin. Antik sanatı takdir etmenin en iyi yollarından biri onu bizzat görmektir. Müzeler ve galeriler, antik sanatı özgün ortamında görmek ve uzmanlardan hakkındaki daha çok informasyon edinmek için eşi olmayan bir fırsat sunar.
-
Sanat hakkındaki başkalarıyla konuşun. Sanat hakkında düşüncelerinizi başkalarıyla paylaşmak, sanat hakkında kendi anlayışınızı geliştirmenize destek olabilir. Sanat hakkındaki konuşmak, başkalarından öğrenmek ve sanat hakkındaki yeni bakış açıları edinmek için de mükemmel bir yol olabilir.
Sanat takdiri subjektif bir deneyimdir ve bunu yapmanın doğru yahut yanlış bir yolu yoktur. En mühim şey, sizin için anlamlı olan antik sanatla etkileşim kurmanın yollarını bulmaktır.
Antik Sanatın Korunması
Antik sanat eserlerini korumak kompleks ve sıkıntılı bir görevdir, sadece bu mühim sanat eserlerinin gelecek nesillere kaybolmamasını sağlamak için eğer olmazsa olmazdır. Antik sanat eserlerinin bozulmasına katkıda bulunabilecek bir takım unsur vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:
- Güneş ışığına maruz kalma, rutubet ve aşırı sıcaklıklar benzer biçimde çevresel faktörler
- Vandalizm, hırsızlık ve dikkatsizlik benzer biçimde insan faktörleri
- Zelzele, sel ve yangın benzer biçimde naturel afetler
Antik sanatı korumak için, onu bu etkenlerden korumak için adımlar atmak önemlidir. Bunun yapılabileceği yollardan bazıları şunlardır:
- Sanat eserlerini müze yahut iklimi denetim edilen bir depolama tesisi benzer biçimde kontrollü bir ortamda saklamak
- Cam, pleksiglas ve UV filtreleri benzer biçimde koruyucu malzemeler kullanmak
- Halkı antik sanat eserlerinin korunmasının önemi hikayesinde eğitmek
Bu adımları atarak kadim sanatın gelecek nesiller tarafınca da keyifle yaşanmaya devam etmesini sağlayabiliriz.
IX. Antik Sanatın Önemi
Antik sanat birçok nedenden ötürü önemlidir. Birincisi, bizlere geçmişe dair bir görüş açısı sağlar ve onu üreten kültürler hakkındaki daha çok şey öğrenmemizi sağlar. İkincisi, antik sanat güzel ve esin verici olabilir ve insan ruhunu takdir etmemize destek olabilir. Üçüncüsü, antik sanat bizlere değişik sanat teknikleri ve stilleri hakkındaki informasyon verebilir ve kendi sanatımızı yaratmamız için bizlere esin verebilir. En son, antik sanat çevremizdeki dünyayı anlamamıza ve kendi hayatlarımıza anlam vermemize destek olabilir.
Antik sanatın önemine dair birtakım hususi örnekler şunlardır:
- Antik Mısır sanatı bizlere Antik Mısır kültürünün inançları ve uygulamaları hakkındaki varlıklı bilgiler sunmaktadır.
- Antik Yunan sanatı pek oldukça çağıl sanatçıya esin kaynağı olmuştur.
- Antik Çin sanatı bizlere Çin zamanı ve Çin kültürünün gelişimi hakkındaki informasyon verebilir.
- Antik Amerikan sanatı, Avrupalıların gelişinden ilkin ABD kıtasında mevcud kültür çeşitliliğini bizlere göstermektedir.
Antik sanat, bizlere geçmişi öğretebilecek, yeni şeyler yaratmamız için bizlere esin verebilecek ve çevremizdeki dünyayı anlamamıza destek olabilecek kıymetli bir kaynaktır. Gelecek nesillerin ondan ders çıkarabilmesi ve güzelliğini takdir edebilmesi için antik sanatı korumak önemlidir.
S: Antik sanat nelerdir?
A: Antik sanat, geçmişte, tipik olarak Orta Asır’dan ilkin yaratılmış sanattır. Resimlerden ve heykellerden mimariye ve mücevherlere kadar oldukça muhtelif medyayı içerebilir.
S: Antik sanatın değişik türleri nedir?
A: Antik sanatın birçok değişik türü vardır, sadece en yaygın olanlardan bazıları şunlardır:
- Tarih öncesi sanat
- Antik Mısır sanatı
- Antik Yunan sanatı
- Antik Roma sanatı
- Antik Çin sanatı
- Antik Hint sanatı
S: Antik sanatın özellikleri nedir?
A: Antik sanat, yoldam ve içerik açısından büyük farklılıklar izah edebilir, sadece en yaygın özelliklerden bazıları şunlardır:
- Simgesel imgeler
- Dini temalar
- İncelikli dekorasyon
- Kıymetli malzemelerin kullanması
- Dayanıklılık
0 Yorum